Film Review: We Are X + Yoshiki LIVE in Amsterdam

Op donderdag 17 november vond er een speciale gebeurtenis plaats in Amsterdam. Het IDFA (International Documentary Festival Amsterdam) draait dit jaar van 16 t/m 27 november verschillende interessante documentaires en zo ook de documentaire We Are X over de meest bekende band van Japan, namelijk X Japan. Wat er zo bijzonder was op donderdag 17 november was dat bandleider, drummer en pianist Yoshiki van de band aanwezig voor een live klassiek optreden en een Q&A sessie met het publiek. Een gelegenheid die niet te missen was voor de echte X Japan fans.

De documentaire We Are X wordt door de ogen van Yoshiki verteld en laat zien hoe de band van kleins af aan naar de top toe is gegroeid, wat voor goede maar ook lastige momenten de band heeft moeten doorstaan en wat voor tragedies zich allemaal achter de schermen hadden plaatsgevonden. Zo stopte X Japan in 1997, toen der tijd was er niet een goede verklaring voor waarom zanger Toshi de band wilde verlaten. Maar in de documentaire wordt verteld door zowel Yoshiki als Toshi zelf dat er veel meer aan de hand was dan een onenigheid, het bleek dat Toshi in een cult was gesleept en gehersenspoeld was. Vlak na de break-up van de band overleed gitarist hide waardoor het leek of X Japan voorgoed uit elkaar zou zijn gevallen. Maar na 10 jaar elkaar niet te hebben gesproken nam Toshi weer contact op met Yoshiki en kwam de band weer bij elkaar en maakten ze zich klaar om de wereld te veroveren met hun muziek. Op het moment dat het weer goed lijkt te gaan met X Japan komt er helaas toch weer een tragedie nadat bassist Taiji zelfmoord pleegt ongeveer een jaar na het eerste optreden sinds 18 jaar.

Wat erg goed te zien is in de documentaire is de balans van alle goede en minder goede momenten. Zo is er op het ene moment te zien hoe veel plezier en succes de mannen hadden maar dat veranderd soms in een klap naar iets sombers. Doordat het soms in een klap verandert wekt dat goed de emotie op dat wanneer alles goed lijkt te gaan je toch ineens wakker geschud kan worden door iets ernstigs of door de realiteit. Emotie kwam ook zeker goed naar voren en je begint op bepaalde momenten bijna medelijden te krijgen bij het zien van bepaalde beelden, zoals Yoshiki en Toshi die samen bij het graf van Taiji staan, of het moment wanneer je de rouwwagen met hide’s lichaam voorbij ziet rijden in de straten van Japan die vol staan met duizenden fans. Vooral dit laatst genoemde laat zien wat voor impact X Japan’s bandleden hadden op hun fans en Japan. Het is bijna niet voor te stellen hoe ontzettend veel succes X Japan heeft gemaakt en nu nog steeds heeft. Volgens Gene Simmons (KISS) zou X Japan wel eens de grootste rockband van de wereld kunnen zijn als ze in Amerika geboren waren. Ook Marty Friedman benoemd de band als de meest unieke band ter wereld. Voor vele hedendaagse Japanse bands heeft X Japan de basis gelegd door hun eigen unieke stijl wat nu bekend is als Visual Kei.

Inhoudelijk werd er best veel verteld, maar ging het voornamelijk meer over Yoshiki zelf dan over de gehele band. De andere bandleden kwamen enkele keren in beeld en vertelden ook wel wat informatieve dingen, maar merendeels lag de focus op Yoshiki, wat op zich niet ontzettend raar is als de gehele documentaire vanuit zijn oogpunt wordt verteld. Toch zou er wel meer variatie qua sprekers en leden in de documentaire gezien mogen worden en zou er ook wat meer diepte mogen zijn over de andere leden. Op bepaalde punten werd wel wat dieper ingegaan maar over het algemeen werden de meeste dingen vrij globaal verteld en werd en ging men over op een ander onderwerp. Hierdoor krijgen de kijkers wel veel diverse, globale informatie maar toch mist dat stukje diepgang wel in de documentaire en dat is wel een beetje jammer. Wat wel erg leuk was waren de unieke beelden die de kijkers te zien kregen van onder andere backstage video fragmenten, fragmenten van een van de eerste optredens en meer.

Toen de maker van We Are X, filmregisseur Stephen Kijak ging samenwerken met Yoshiki wist hij nog helemaal niks over X Japan of de bandleden, hij begon letterlijk met 0 kennis over de band. Al snel vloog hij naar Japan en begon hij meer te leren over de band en werd veel geïmproviseerd.  Dit is een vrij interessant iets om te weten na het zien van de documentaire. Als je gaat nadenken dat bijna het geheel van deze documentaire grotendeels geïmproviseerd is het over het algemeen een goede documentaire geworden. Stephen Kijak vertelde dat het ook erg makkelijk om aan oude fragmenten te komen tijdens het produceren van de documentaire namelijk Yoshiki bijna letterlijk zijn hele leven op film heeft staan. Voor elke gelegenheid worden er wel dingen opgenomen, zo ook tijdens de screening van 17 november in Amsterdam.

Over het algemeen zit de documentaire erg goed in elkaar, er was veel emotie en balans te zien en de unieke fragmenten maakten alles nog interessanter. Ook de prachtige muziekstukken die tussendoor gebruikt werden en de informatie die verteld werd was erg interessant. Het enige wat mistte was wat meer diepgang en de focus op de andere bandleden ontbrak lichtjes. Maar over het algemeen een ontzettend unieke documentaire die zijn kijker meesleept in het leven van X Japan en het is zeker iets wat je niet mag missen, of je nu grote fan band van de band of niet.

Na de screening van We Are X in de Melkweg Amsterdam was er tijd voor een korte Q&A sessie met filmregisseur Stephen Kijak die aanwezig was voor de screening. Tijdens de Q&A nam Stephen uitgebreid de tijd om de vragen te beantwoorden in het publiek, misschien wel iets te uitgebreid want helaas was het na twee vragen al tijd voor het korte optreden van Yoshiki! De piano stond klaar, de violisten en cellist zaten er klaar voor en toen was het tijd voor dat moment waar alle fans in het publiek op gewacht hadden. Yoshiki kwam het podium op en sprak het publiek kort toe waarna hij vervolgens plaatsnam achter zijn piano en een prachtig, zelf gecomponeerd stuk speelde. In totaal speelde Yoshiki vier nummers met als kers op de slagroom een piano solo van het bekende nummer Art of Life. Tijdens Art of Life kan je bijna de emoties meevoelen die in het nummer zijn gestopt en Yoshiki speelde werkelijk waar prachtig. Na een groots applaus was het nog tijd voor het laatste nummer voor deze avond en dat was het welbekende nummer Endless Rain. Voor het spelen van het nummer vroeg Yoshiki zijn publiek om mee te zingen als je de songtekst wist. Tijdens het spelen deed het publiek wat gevraagd was en werd er meegezongen door een groot deel van het publiek.

Na het optreden verliet Yoshiki tijdelijk het podium en was Stephen Kijaki weer terug om de Q&A verder te vervolgen, ditmaal was er meer tijd beschikbaar en iets later was Yoshiki zelf ook terug voor de Q&A. Er werden interessante vragen gesteld over de samenwerking tussen X Japan en Stephen Kijak maar ook vragen die meer persoonlijk aan Yoshiki waren gericht. Tot slot was het tijd om afscheid te nemen en was er de gelegenheid om een handtekening te vragen bij Yoshiki of om een foto met hem te maken.

De avond van 17 november 2016 in de Melkweg Amsterdam is zeker een avond om nooit te vergeten. Deze unieke ervaring om zowel de documentaire We Are X te zien in combinatie van een Q&A met de regisseur en Yoshiki zelf waren in een woord geweldig. En het korte klassieke optreden van Yoshiki maakte dit alles helemaal af. Yoshiki hoopt gauw weer terug te kunnen komen in Nederland, als het niet met X Japan kan, dan misschien wel met zijn Yoshiki Classical tour.

Fotografie laatste 3 foto’s: Francisca Hagen