Twee bands uit twee verschillende delen van de wereld brengen op het podium van Hare & Hounds in Birmingham een hommage aan het krautrockgenre. Hoewel het in het begin van de jaren zeventig bekend werd door bands als Can, Neu! en Kraftwerk, ontstond het krautrock-genre in West-Duitsland tijdens de studentenprotesten aan het eind van de jaren zestig. Het was een experimentele vorm van muziek die afstand wilde nemen van door rhythm & blues beïnvloede pop ten gunste van avant-garde, collage en elektronische klanken. Het is in die tijdgeest dat de bands die vanavond optreden aanhaken, maar in de ware geest van het genre brengen ze hulde aan krautrock, maar gebruiken het als springplank om nieuw muzikaal terrein te verkennen.
Liveverslag: Minami Deutsch + Einstellung
The Hare & Hounds, Birmingham, 25.08.2022
Ondanks hun Teutoons klinkende naam komt Einstellung uit Birmingham (een naam die in het Engels vertaald wordt als “attitude”). Dit is dus een soort optreden in hun thuisstad, en ze hebben zeker een aantal fans in het publiek. De “tweede stad” van het Verenigd Koninkrijk ondergaat een grote stedelijke herontwikkeling, en de brutalistische architectuur en het daarmee gepaard gaande bevlekte, vermoeide beton, de met graffiti bezaaide doodlopende straten en de schemerige doorgangen worden aan de kant geschoven. De sloop van deze megalithische gebouwen heeft een gat in de stad achtergelaten, en het is deze leegte die Einstellung opvult met hun enorme, monolithische geluid. Naast de krautrock-invloeden heeft de band een sterke shoegaze-vibe die doet denken aan My Bloody Valentine, en de combinatie van de twee creëert een merk noise rock dat zeer hypnotiserend is.
Vier vrienden die oorspronkelijk in 2003 bij elkaar kwamen om hun respectievelijke platencollecties te bundelen, Einstellung is een hechte eenheid die goed gebruik maakt van muzikale dynamiek, en luide passages afwisselt met rustige. Met veel vervorming, en zwaar op het fuzz-pedaal, zorgt de band voor een intense, maar niet onaangename, ervaring als golven van geluid over de luisteraar spoelen, als een reeks tsunami’s die op de kust neerkomen. De instrumentale nummers van Einstellung neigen naar het epische en hebben een improviserend, vrij vormend karakter, maar zijn toch (paradoxaal genoeg) gecontroleerd en gefocust. De lange, dreunende stukken zijn trance opwekkend, en brengen je in een veranderde toestand, voordat…pow! de harde ritmesectie je met een paar harde klappen terug in de realiteit brengt. Het stille applaus dat het begin van hun set begroette verandert in een crescendo bij de afsluiting, en ik weet zeker dat de band vanavond een paar bekeerlingen heeft gemaakt.
Ondanks het vroege regionalisme was krautrock geenszins parochiaal en zijn motorische beat verspreidde zich al snel naar het Verenigd Koninkrijk, waar het bands als Hawkwind en ook David Bowie en zijn Berlin Trilogy inspireerde. Daarom vind ik het niet zo vreemd dat een Japanse band het stokje overneemt en het zo overtuigend speelt. Die band is headliner van vanavond, Minami Deutsch, die in 2014 in Tokyo werden opgericht door gitarist en zanger Kyotaro Miula, en die sindsdien een prikkelend spoor van vinyl hebben achtergelaten, waarvan de nummers de set van vanavond vormen. Tegen een achtergrond van wervelende beelden verschijnt de band en ziet er zeker uit; ze zijn gekleed in de top van de jaren ’70 mode en cultiveren een imago dat het toppunt van cool is. Met een geluid dat zonovergoten spacerock uit San Francisco vermengt met ijzige Germaanse coolheid, lijkt Minami Deutsch een betovering te hebben uitgesproken over een volle zaal, die ze anderhalf uur lang in vervoering houdt.
Voortgestuwd door een stuwende beat, heeft Minami Deutsch een geluid dat lijkt op een ruimteschip dat door hyperspace reist, het is raket aangedreven en laat een spoor van sprankelende noten achter in zijn slipstream. Met onorthodoxe ritmes en maatsoorten ebt en vloeit de set van de band als een rivier naar de zee; het draait en keert, stijgt en daalt, en jaagt op een onvoorspelbare koers. Nummers als Fortune Goodies en Grumpy Joa hebben een kneedbaarheid die ze anders maakt dan hun studioversies, het is een plasticiteit die gevormd wordt door improvisatie, maar in welke vorm de nummers ook gepresenteerd worden, ze blijven gemakkelijk herkenbaar. Minami Deutsch gebruikt tonaliteit met groot effect, het geluid resoneert met de luisteraar op een primordiaal niveau, en creëert een vibratie die door de hele zaal pulseert, en de lucht laat knetteren met een onzichtbare elektriciteit. Als de slotakkoorden weerklinken, krijg je het gevoel terug te keren van een verbazingwekkende reis, die je steeds weer wilt herhalen.