Foam presenteert van 7 September tot en met 12 December een grootschalig retrospectief met originele prints van fotograaf Masahisa Fukase, afkomstig uit de Masahisa Fukase Archives in Tokyo. Behalve de toonaangevende serie Ravens, waarmee Fukase wereldberoemd werd, bevat de tentoonstelling belangrijke fotoreeksen, publicaties en documentatiemateriaal, daterend van begin jaren 60 tot 1992. Samen vormen de werken een bijzondere visuele biografie van een van de meest radicale en experimentele fotografen van de naoorlogse generatie in Japan.
Het levenswerk van de Japanse fotograaf Masahisa Fukase (Hokkaido, 1934-2012) is ruim twintig jaar lang grotendeels ontoegankelijk gebleven als gevolg van een val waarbij de kunstenaar blijvende hersenschade opliep. Na zijn dood werden de archieven geleidelijk ontsloten, waarbij een weelde aan nooit eerder getoond materiaal werd aangetroffen.
Fukase’s worsteling met verlies en depressie komt op vaak speelse wijze tot uiting in zijn werk. Zijn onderwerpen zijn persoonlijk en uiterst intiem: gedurende de jaren figureerden onder meer zijn vrouw Yoko, zijn stervende vader en zijn geliefde kat Sasuke in nu eens ludieke, dan weer zwaarmoedige beeldverhalen. Tegen het einde van zijn werkende leven richtte de kunstenaar de lens steeds vaker op zichzelf. De ongekende hoeveelheid zelfportretten – voorlopers van de tegenwoordige selfie – getuigt van de zonderlinge, bijna obsessieve manier waarop de kunstenaar zich verhield tot zijn omgeving – en zichzelf.
Fukase werkte vrijwel uitsluitend in series, waarvan sommige in de loop van meerdere decennia tot stand kwamen. De fotograaf zou vooral bekend komen te staan om zijn Ravens (1975-1985), een atmosferisch en associatief beeldverhaal dat gestalte kreeg tijdens een reis naar zijn geboortestreek Hokkaido en dat zou uitgroeien tot zijn meesterwerk. Het gelijknamige boek werd in 2010 door het British Journal of Photography uitgeroepen tot het beste fotoboek van de afgelopen 25 jaar. De zwermen raven, een teken van naderend onheil, vormen een metafoor voor de gemoedstoestand waarin Fukase verkeerde bij het uiteenvallen van zijn huwelijk met zijn tweede vrouw Yoko. Minder bekend is het feit dat Fukase zijn beroemde raven ook in kleur fotografeerde. De zeldzame kleurenpolaroids uit de serie Raven Scenes (1985) zijn voor het eerst buiten Japan te zien.
Masahisa Fukase werd geboren in 1934 in Bifuka, in het noorden van het eiland Hokkaido. Als oudste zoon was hij voorbestemd de in 1908 door zijn grootvader opgerichte fotostudio over te nemen. In 1952 verhuisde hij naar Tokyo om fotografie te studeren. Zijn tentoonstelling Kill the Pig bracht de fotograaf in 1961 zijn eerste erkenning. Drie jaar na het plotselinge vertrek van zijn eerste vrouw trouwde hij in 1964 zijn grote liefde Yoko, die twaalf jaar lang zijn belangrijkste inspiratiebron zou blijven. In 1974 richtte hij de Workshop Photography School op samen met de bekende Japanse fotografen Shomei Tomatsu, Eikoh Hosoe, Noriaki Yokosuka, Nobuyoshi Araki and Daido Moriyama. Hun werk werd gezamenlijk gepresenteerd in de toonaangevende tentoonstelling New Japanese Photography in MoMA (New York), waarmee een nieuwe generatie Japanse fotografen voor het eerst in het westen werd geïntroduceerd. Fukase’s scheiding van Yoko in 1976 markeerde het begin van de Ravens, maar resulteerde eveneens in zwaarmoedigheid en overmatig drankgebruik. In 1992 viel Fukase onder invloed van alcohol van de trap, waarna hij twintig jaar in coma lag. Na zijn dood in 2012 werd zijn werk geleidelijk ontsloten door het Masahisa Fukase Archief, dat in 2014 in Toyio werd opgericht.
Masahisa Fukase – Private Scenes is van 7 september tot en met 12 december 2018 te zien in Foam. Foam is dagelijks open van 10.00 tot 18.00 uur, donderdag en vrijdag van 10.00 tot 21.00 uur.
Bron: Persbericht
