De tweede film in de nieuwe Sword Art Online Progressive anime franchise, Scherzo of Deep Night volgt het vierde boek in Reki Kawahara’s spin-off serie van de originele Sword Art Online-serie. Tijd voor een beetje context: de originele light novel van Sword Art Online was ingezonden voor een competitie maar dit betekende dat het een einde moest hebben waardoor het verhaal redelijk wat keer tijd over moest slaan om hiervoor te compenseren. Echter heeft Reki later besloten om een compleet nieuwe serie te schrijven die meer die diepte in gaat over elke verdieping en de gaten van het originele verhaal opvult. Strikt gezien is het geen reboot maar meer een aanvulling aan de originele serie. Dan blijft de vraag of Scherzo of Deep Night een nieuwe duik in Aincrad waard is?
Verhaal
Sword Art Online draait om een VR MMORPG van dezelfde naam, waar een geavanceerde VR headset een speler zijn of haar zintuigen voelen alsof ze zich in de echte wereld bevinden. Echter heeft Akihiko Kayaba de maker van de game de logout knop gedeactiveerd wat spelers forceert om vast te blijven zitten in de game totdat ze gezamenlijk alle 100 verdiepingen van het mysterieuze zwevende kasteel Aincrad veroveren. Als dat nog niet genoeg was, als een speler dood gaat in de game, vermoord de VR Headset de speler ook in het echte leven. De eerste film Aria of a Starless Night toont Asuna haar verhaal door de eerste verdieping, eindigend op het moment waar de spelers de tweede verdieping hebben bereikt.
Scherzo of Deep Night opent op het moment van de boss battle van de vierde verdieping, het verhaal gaat verder vanaf het moment dat de spelers de vijfde verdieping bereiken. Kirito en Asuna gaan op jacht naar relikwieën in het dorp van de vijfde verdieping wat hen leidt naar een crypte onder de stad. Echter vindt het duo meer dan ze op gerekend hadden, ze leren van een complot waarbij de twee voornaamste gilden tegen elkaar op gezet worden. Het paar neemt het op hunzelf om de vrede te bewaren en te voorkomen dat de gilden zich tegen elkaar keren.
Het voelt vreemd aan dat het een paar verdiepingen verspringt nadat de eerste film alleen de eerste verdieping beslaat en het idee van de Progressive-serie is om elke verdieping van Aincrad te doorlopen. Alhoewel het geen extreem groot probleem is, voelt het wel alsof een zin dient als een hint naar een bepaalde gebeurtenis op een andere verdieping waardoor het voor kijkers voelt alsof ze iets gemist hebben. Alhoewel het wel een referentie maakt naar een boek wat nog niet verwerkt is tot film dus het werkt wel voor lezers van de Progressive-serie. Alhoewel het een teken is van hoe loyaal het boek gevolgd wordt, vergeleken met de eerste film die er voor koos om de manga te volgen en het nieuwe personage Mito had toegevoegd (die ook deze film weer teruggekeerd is). Ondanks dit punt, als iemand de eerste film niet gekeken had is er alsnog genoeg uitleg en zijn er genoeg terugblik momenten om een kijker het verhaal te laten volgen, specifiek als ze ook bekend zijn met de originele Sword Art Online-serie terwijl het niet teveel is voor iemand die Aria of a Starless Night wel gekeken heeft.
Ondanks deze sprong in tijd, is het passeren van de tijd duidelijk in de manier waarop de karakters gepresenteerd worden. Vooral omdat het zich richt op personages in de frontlinie die zich zelfverzekerd gedragen omdat ze in het reine zijn gekomen het dodelijk spel, en gaat over de verschillende politieke ideeën van de gilden over het verslaan van het spel. Als de eerste film de directe dreiging van het spel behandeld is de interessante twist nu dat het gevaar komt van andere spelers. Niet alleen dat ook de relatie tussen Kirito en Asuna heeft meer groei getoond omdat ze nu meer gelijkwaardig aanvoelen dan in de eerste film en ook meer relaxed zijn in elkaars aanwezigheid. Niet alleen geeft dit meer gefocuste plot meer tijd om de groei van de personages te tonen. Het schijnt ook meer licht op Argo, een bijkomend personage uit de originele serie niet veel werd uitgediept en die alleen al in deze film veel meer wordt uitgebreid dan in de originele serie.
Wellicht is er geprobeerd om veel te veel te proppen in een film, maar over het algemeen werkt het om de balans van de spelers die beginnen te genieten van het spel en het ultieme gevaar wat duidelijk in de schijnwerpers is geplaatst in de eerste film. Door het boss fight op de vierde verdieping uit de openingsscène te schrappen en het meteen laten starten met de focus van het verhaal had wat tijd kunnen vrij maken om later in de film wat gevechtsscènes verder te kunnen uitwerken, vooral omdat de enige substantiële een boss fight is. Het gevaar van de dood is niet meer zo aanwezig als in de eerste film wat het wat meer impact gaf. Desondanks is dit wel een probleem met het verspringen van de tijd aangezien ze al drie verdiepingen veroverd hebben sinds de laatste keer dat we ze zagen. Uiteindelijk hadden ze de tweede helft van het eerste boek moeten aanpassen om de progressie duidelijker te laten zien en bij het punt van de Progressive boekenreeks te blijven.
Animatie
Scherzo of Deep Night is geanimeerd door A-1 Pictures, die een hoge kwaliteit animatie leveren zoals verwacht mag worden van een studio van hun niveau. Met levendige kleuren (ondanks dat een aanzienlijk deel zich ’s nachts of in grotten afspeelt) en vloeiende bewegingen is het een genot om naar te kijken. Iets wat ook zo blijft in de actiescènes, die dynamisch zijn, met vloeiende combo’s en interessante invalshoeken om de kijker scherp te houden. Er is een vreemd stukje 3D-animatie dat meestal ongelooflijk misplaatst aanvoelt wanneer het verschijnt, maar het werkt voor de eindbaas om een onderscheid te maken tussen hem en de spelers. Het is de enige keer dat het nodig is, want de andere keren voelt het alsof 2D prima had gewerkt, maar men wilde om een of andere reden met 3D pronken. Een echt hoogtepunt qua animatie zijn de zwaardvaardigheden die een lichteffect op de wapens plaatsen als de spelers ze activeren, wat een vuurwerkachtige uitstraling heeft en goed contrasteert met de donkere omgevingen. Gezien de filmanimatie is deze een stuk levendiger dan in de serie, waardoor het een sterkere impact heeft, aangezien dit een van de belangrijkste kenmerken is van de originele anime.
Geluid
De soundtrack ondersteunt de animatie, een mix van instrumentalen uit de originele serie, sommige met nieuwe remixes, en een paar originele stukken. Elk stuk werkt ongelooflijk goed om de emotie van de scène te versterken, met genoeg vertrouwdheid voor een fan van de vorige anime om die nostalgie en consistentie van de franchise te creëren. Het is ook heel gevarieerd qua compositie, want sommige muziekstukken hebben een meer klassieke orkestrale klank die past bij de fantasiewereld, terwijl andere een meer elektronische klank hebben om de computerspelelementen weer te geven. Door en door is het meesterlijk in elkaar gezet voor de film.
Het laatste dat nog besproken moet worden is het stemacteren, dat zoals te verwachten ook geweldig is. De vaste cast hebben hun rollen weer opgepakt, en de meesten doen deze rollen al 10 jaar. Dit geldt ook voor degenen die slechts een paar regels hadden in het origineel, want hun personages hebben meer schermtijd om hun stemmen beter tot hun recht te laten komen dan in de vorige anime-serie. Alle personages spreken met meer zelfvertrouwen, wat het schrijven weerspiegelt van hoe ze het dodenspel overwinnen en vastbesloten zijn om alle verdiepingen van Aincrad te verslaan. Het wordt gemakkelijk over het hoofd gezien, maar het is echt het element dat meer dan al het andere de tijdsprong helpt dragen.
Samenvatting
Al met al is Sword Art Online Progressive Scherzo of Deep Night een solide film en het bekijken waard voor bestaande en potentiële fans. Het helpt het al te snelle tempo van de originele anime-serie te herstellen, hoewel het voelt als een sprong van de eerste film die enkele gebeurtenissen tussen de tweede en vijfde verdieping overslaat, maar de progressie van de tijd is duidelijk in de manier waarop de personages zich ontwikkelen en het stemacteren. Dit verhaallijn heeft een meer thrillerachtig element omdat het draait om spelers die gevaar creëren boven het spel zelf, waar het misschien te veel inkrimpt, werkt het goed om spelers te laten zien die van het spel beginnen te genieten terwijl het permanente risico van de dood in de lucht blijft hangen. Dit alles wordt afgerond door de hoge kwaliteit animatie en geweldige soundtrack. Als je van anime houdt, is dit zeker het bekijken waard, maar hopelijk gaan ze terug en passen ze de gebeurtenissen van de tweede verdieping aan om een sterker gevoel van progressie te krijgen.