Tentoonstelling Anton Kusters in Cultuurcentrum Hasselt: Mono No Aware

De Belgische fotograaf Anton Kusters houdt in het kader van het Yokoso Festival in zijn woonplaats Hasselt een tentoonstelling van zijn nieuwste werk: Mono No Aware.

Mono No Aware is een onderzoek naar de vluchtige momenten in ons leven, en onze verwoede pogingen om ze telkens weer trachten bij te houden. Zich baserend op de Japanse filosofische gedachte en diep gewortelde traditie van “mono no aware”, namelijk het gevoelig zijn aan het voorbijgaan van de dingen, zoekt de fotograaf zijn eigen vluchtige momenten op en legt ze vast. Hij stuit zo op het onderliggende, vaak onbewuste mechanisme dat telkens opnieuw cruciaal blijkt voor ons geheugen: we moeten een betekenis aan een moment geven om het te kunnen onthouden.

Maar het gaat verder. De beelden van Mono No Aware zijn een weergave van hoe deze persoonlijke betekenis, al vanaf het prille begin de bovenhand neemt op de realiteit van het moment. We denken dat we ons de realiteit herinneren, maar ondertussen is die realiteit niet meer dan een fragmentarische, vervormde illustratie geworden voor ons eigen verhaal.

Mono No Aware leeft op geleende tijd. De fotografisch vastgelegde momenten zijn immers voorbij en komen niet meer terug. Ze zijn enkel nog een trigger voor hun betekenis, en hun verbroken band met de realiteit is nu zichtbaar door de leegtes, afwezigheden en onvolkomenheden in de beelden zelf, die staan voor de gaten in het geheugen, het kleuren van herinneringen, het selectieve kijken, en vooral: het ten allen prijze blijven aanklampen.

De tentoonstelling van Mono No Aware baseert zich op een deconstructie van het traditionele Japanse huis in een aantal van haar essentiële elementen. Het shoji scherm, de goza matten en het rijstpapier worden niet alleen gebruikt om het geheel van de tentoonstelling te omkaderen, maar hebben ook een directe interactie met de beelden zelf, waardoor ze hun realiteit veranderen. Door deze interactie vertegenwoordigen deze elementen de onvolkomenheden in de werking van onze herinneringen: onze blind spots, ons selectief geheugen, onze inkleuring van de realiteit; kortom, de filter die wij onontkoombaar toepassen op alles dat we meemaken.

De tentoonstelling laat zo de overgang zien van realiteit naar betekenis, en het aanklampen aan het moment dat tegelijk plaatsvindt. De beelden zijn nu een overblijfsel geworden van de verbroken band met de realiteit, enkel nog maar een trigger voor hun betekenissen en de onvolkomen herinneringen die ze oproepen.

Naast zijn nieuwe werk is zijn oudere werk Yakuza te bekijken. De tentoonstelling is gratis te bezoeken van 23 april tot 24 september. Cultuurcentrum Hasselt is te bezoeken van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur en zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. De tentoonstelling is gesloten in juli.

Bron: Cultuurcentrum Hasselt